เนื้อความที่ส่งมานี้อาจมีข้อผิดพลาด กรุณาใช้วิจารณญาณในการอ่าน
รู้จักอาการสมาธิสั้น ถ้าลูกหรือหลานของคุณเป็นเด็กที
่ซนมาก ชนิดที่อยู่ไม่สุข ต้องวิ่ง ปีน ป่าย เคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลาแล้วล่
ะก็ บางครั้งพฤติกรรมเหล่านี้
อาจจะไม่ใช่ความซนธรรมดาก็ได้ค่
ะ เพราะปัจจุบันนี้พบว่า ห้องเรียนห้องหนึ่งถ้ามีนักเรี
ยนอยู่ประมาณ 50 คน จะมีเด็กที่ป่วยเป็นโรคสมาธิสั้
นอยู่ประมาณ 2-3 คนเลยทีเดียว ส่วนอาการแบบไหนที่จะบ่งบอกว่
าเป็นโรคสมาธิสั้นนั้น ชีวจิตหาคำตอบมาให้คุณค่ะ
สมาธิสั้นเกิดจากอะไร ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายแพทย์ชาญวิทย์ พรนภดล หน่วยจิตเวชเด็กและวัยรุ่นภาควิ
ชาจิตเวชศาสตร์ ศิริราชพยาบาล ได้อธิบายถึงโรคสมาธิสั้นว่า
โรคสมาธิสั้น คือ กลุ่มอาการที่เกิดขึ้นตั้งแต่วั
ยเด็ก (ก่อนอายุ 7 ขวบ) ที่เกิดจากความผิดปกติของสมองซึ
่งมีผลกระทบต่อพฤติกรรม อารมณ์ การเรียน และการเข้าสังคมกับผู้อื่
นของเด็ก กลุ่มอาการนี้ประกอบด้วย อาการขาดสมาธิ อาการหุนหันพลันแล่น วู่วาม และอาการซน อยู่ไม่นิ่ง เด็กบางคนอาจจะมีอาการซน และอาการหุนหันพลันแล่น วู่วาม เป็นอาการเด่น ซึ่งมักพบได้บ่อยในเด็กผู้
ชายมากกว่า แต่เด็กที่ เป็นโรคสมาธิสั้นบางคนก็
อาจจะไม่ซน แต่มีอาการขาดสมาธิเป็นปัญหาหลั
ก ซึ่งมักพบได้ทั้งในเด็กผู้หญิ
งและเด็กผู้ชาย
ผศ.นพ.ชาญวิทย์ เล่าว่าเด็กที่เป็นโรคสมาธิสั้
นมีความบกพร่อง หรือมีปริมาณสารเคมีที่สำคั
ญบางตัวในสมองน้อยกว่าเด็กปกติ โดยมีกรรมพันธุ์เป็นปัจจัยที่
สำคัญ ประมาณ 30 - 40 เปอร์เซ็นต์ของเด็กสมาธิสั้
นจะมีสมาชิกในครอบครัวคนใดคนหนึ
่งเป็นโรคสมาธิสั้นด้วยหรือมีปั
ญหาอย่างเดียวกัน ปัจจัยจากการเลี้ยงดู หรือสิ่งแวดล้อมเป็นเพียงปัจจั
ยเสริม ที่ทำให้อาการหรือความผิดปกติดี
ขึ้นหรือแย่ลงแต่ไม่ใช่สาเหตุ
หลัก มารดาที่ขาดสารอาหาร ดื่มสุรา สูบบุหรี่ หรือถูกสารพิษบางชนิด (เช่น ตะกั่ว) ในระหว่างตั้งครรภ์ จะมีโอกาสมีลูกเป็นโรคสมาธิสั้
นสูงขึ้น การวิจัยในปัจจุบันไม่พบว่
าการบริโภคน้ำตาลหรือช็
อกโกแลตมากเกินไปทำให้เด็
กซนมากขึ้น การดูทีวีหรือเล่นวิดี
โอเกมมากเกินไปก็ไม่ใช่สาเหตุที
่ทำให้เด็กเป็นโรคสมาธิสั้น
อาการแบบไหน เรียกสมาธิสั้นอาการขาดสมาธิ (attention deficit) เด็กจะมีลักษณะวอกแวกง่าย ขาดความตั้งใจในการทำงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งงานที่ต้องใช้
ความคิด เด็กมักจะแสดงอาการเหม่อลอยบ่
อยๆ ฝันกลางวัน ทำงานไม่เสร็จ ผลงานมักจะไม่เรียบร้อย ตกๆหล่นๆ ดูเหมือนสะเพร่า ขาดความรอบคอบ เด็กมักจะมีลักษณะขี้ลืม ทำของใช้ส่วนตัวหายเป็นประจำ มีลักษณะเหมือนไม่ฟังเวลาพูดด้
วย เวลาสั่งให้เด็กทำงานอะไรเด็กมั
กจะลืมทำ หรือทำครึ่งๆ กลางๆ อาการขาดสมาธินี้มักจะมีต่อเนื่
อง ติดตัวจนกระทั่งเป็นผู้ใหญ่
อาการหุนหันพลันแล่น (impulsivity) เด็กจะมีลักษณะวู่วาม ใจร้อน อารมณ์หุนหันพลันแล่น ทำอะไรไปโดยไม่คิดก่อนล่วงหน้
าว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นตามมา ขาดความระมัดระวัง เช่น วิ่งข้ามถนนโดยไม่มองรถดีๆ ซุ่มซ่าม ทำข้าวของแตกหักเสียหาย เวลาต้องการอะไรก็จะต้องให้ได้
ทันที รอคอยอะไรไม่ได้ เวลาอยู่ในห้องเรียนมักจะพู
ดโพล่งออกมาโดยไม่ขออนุญาตครูก่
อน มักตอบคำถามโดยที่ฟังคำถามยั
งไม่ทันจบ ชอบพูดแทรกเวลาที่คนอื่นกำลังคุ
ยกันอยู่ หรือกระโดดเข้าร่วมวงเล่นกับเด็
กคนอื่นโดยไม่ขอก่อน
อาการซน (hyperactivity) เด็กจะมีลักษณะซน อยู่ไม่สุข ยุกยิกตลอดเวลา นั่งนิ่งๆ ไม่
ค่อยได้ต้องลุกเดิน หรือขยับตัวไปมา ชอบปีนป่าย เล่นเสียงดัง เล่นผาดโผน หรือทำกิจกรรมที่เสี่ยงอันตราย มักประสบอุบัติเหตุบ่อยๆ จากความซน และความไม่ระมัดระวัง พูดมาก พูดไม่หยุด ชอบแกล้งหรือแหย่เด็กอื่น
หากคุณๆสงสัยว่าลูกหลานเป็
นโรคสมาธิสั้น อย่านิ่งนอนใจนะคะ รีบไปพบแพทย์เสียแต่เนิ่นๆ เพื่อคุณหมอจะได้ให้การรักษาได้
อย่างมีประสิทธิภาพ
คำถามน่ารู้ของโรคสมาธิสั้น ฟังมาถึงตรงนี้คุณพ่อคุณแม่ที่
มีลูกเป็นโรคสมาธิสั้น อาจจะมีคำถามบางอย่างที่ยังสงสั
ย ดังนั้นเรามีคำตอบจาก ผศ.นพ.ชาญวิทย์ มาฝากกันค่ะ
เมื่อโตขึ้นเด็กที่เป็นโรคสมาธิ
สั้นมีโอกาสหายหรือไม่
เมื่อผ่านช่วงวัยรุ่น ประมาณ 30-50 เปอร์เซ็นต์ ของเด็กสมาธิสั้นมี
โอกาสหายจากโรคนี้ และสามารถเรียนหนังสือหรื
อทำงานได้ตามปกติ โดยไม่ต้องรับประทานยา ส่วนใหญ่ของเด็กสมาธิสั้นจะยั
งคงมีความบกพร่องของสมาธิอยู่
ในระดับหนึ่ง ถึงแม้ว่าเด็กดูเหมือนจะซนน้
อยลง และมีความสามารถในการควบคุ
มตนเองดีขึ้น เมื่อโตเป็นผู้ใหญ่แล้ว บางคนหากสามารถปรับตัวและเลื
อกงานที่ไม่จำเป็นต้องใช้สมาธิ
มากนัก ก็จะมีโอกาสประสบความสำเร็
จและดำเนินชีวิตได้ตามปกติ บางคนอาจจะยังคงมี
อาการของโรคสมาธิสั้นอยู่มาก ซึ่งจะเป็นผลเสียต่อการศึกษาต่อ การงาน และการเข้าสังคมกับผู้อื่น เด็กสมาธิสั้นที่อาการยังไม่
หายเมื่อโตขึ้นจึงจำเป็นต้องได้
รับการรักษาด้วยยาอย่างต่อเนื่
อง
ผู้ใหญ่มีสิทธิที่จะเป็
นโรคสมาธิสั้นได้หรือไม่ และจะมีลักษณะหรืออาการอย่
างไรบ้าง
โรคสมาธิสั้นไม่ใช่โรคที่เกิ
ดเฉพาะกับเด็ก หรือพบได้เฉพาะในวัยเด็กเท่านั้
น ปัจจุบันพบว่ามีผู้ใหญ่
หลายๆคนที่มีปัญหานี้และทำให้ชี
วิตไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่
ควร
ลักษณะของผู้ใหญ่สมาธิสั้น
มีประวัติบ่งชี้ถึงโรคสมาธิสั้
นตั้งแต่อยู่ในวัยเด็ก เช่น ตอนเล็กๆมีพฤติกรรมซน อยู่ไม่นิ่ง ไม่ตั้งใจเรียน วอกแวกง่าย เรียนหนังสือไม่ดี ฯลฯ
ใจร้อน โผงผาง
อารมณ์ขึ้นลงเร็ว (โกรธง่ายหายเร็ว)
หุนหันพลันแล่น ขาดความยับยั้งชั่งใจ ไม่คิดก่อนทำ
ทนกับความเครียดหรือสิ่งที่
ทำให้คับข้องใจได้น้อย
วอกแวกง่าย ไม่ค่อยมีสมาธิระหว่างการทำงาน
รอคอยอะไรนานๆ ไม่ค่อยได้
มักจะทำงานหลายๆชิ้นในเวลาเดี
ยวกัน แต่มักจะทำไม่สำเร็จสักชิ้น
ไม่รู้จักแบ่งเวลา ขาดความสามารถในการบริหารจั
ดการเวลาที่ดี
ชอบผัดวันประกันพรุ่ง
นั่งอยู่นิ่งๆไม่ได้นาน ชอบเขย่าขาหรือลุกเดินบ่อยๆ
เบื่อง่าย หรือต้องการสิ่งเร้าอยู่เสมอ
ไม่มีระเบียบ บ้านรกรุงรัง
เปลี่ยนงานบ่อย เนื่องจากความผิ
ดพลาดในการทำงานที่เกิ
ดจากความสะเพร่า ไม่เอาใจใส่
มาสาย ผิดนัด หรือลืมทำเรื่องสำคัญๆ อยู่เสมอ
มีปัญหากับบุคคลรอบข้าง เช่น สามี ภรรยา ญาติพี่น้อง หัวหน้าหรือผู้ร่วมงานอยู่บ่อยๆ
ประกาศ ข่าวสาร 
